نام: ه نام خدا نام خانوادگی : پایه ورشته : دوم تجربی و ریاضی تاریخ : درس: ادبیات فارسی2 مدت : 70 دقیقه
الف) معنی شعر ونثر ( 6نمره)
ابیات و عبارات زیر را به نثر ساده ی امروزی برگردانید.
1- آثار شادی در وجناتش نمودار گردید.
2- بربساطی که بساطی نیست.
3- الهی ، عبدالله عمر بکاست.
4- آخر عاقبت ، اسبش را پی می کنند.
5- هماوردت آمد ، مشو باز جای
6- این تاس را لحظه ای بگیر تا دوگانه بگزارم.
7- از جام عافیت می نابی نخورده ام / وز شاخ آرزو گل عیشی نچیده ام .
8- فی الجمله نماند از معاصی منکری که نکرد ومسکری که نخورد
9- هزار بادیه سهل است با وجود تو رفتن/ اگر خلاف کنم سعدیا به سوی توباشم
10- برو طواف دلی کن که کعبه مخفی است/ که آن خلیل بنا کرد و این خدا خود ساخت
11- زیزدان دان نه از ارکان که کوته دیدگی باشد/ که خطی کز خرد خیزد توآن را از بنان بینی
ب) لغت (2نمره)
معنی لغات و عباراتی را که زیر آن ها خط کشیده شده بنویسید.
1- ماه ایارش آواز ماست. 2- پلنگ را بالای نطعی انداخته بودند.
3- نه جان دلم با مال می رویم 4- عجب نبود که با ابدال خود را هم عنان بینی.
5- صو لت حیدری را دست مایه شادی کودکانه شان کردی . 6- با اونشاید پنجه دریقه افکندن
7- پس از پایان موعظه از هرسو رقعه ها به اوفرستادند. 8- غرفه ها و گوشواره ها یاد آور تصویری هستند که از
بهشت در ذهن ها بوده است.
ج) دانشهای ادبی (3نمره )
1- شهرت مسعود سعد سلمان در چیست؟
2- حمله حیدری چه نوع حماسه ای است؟
3- رابط میان تغزل و تنه اصلی قصیده چه نام دارد؟
4- اولین داستان کوتاه درایران چه نام دارد؟ اثر چه کسی است؟
5- شعری که آهنگ دارد امّا وزن عروضی ندارد وجای قافیه ها درآن مشخص نیست چه نامیده می شود؟
6- مؤلّف آثار زیر را بنویسید.
الاّیام : از زبان برگ : کارنامه بلخ :
7- درابیات وعبارات زیر چه آرایه هایی وجود دارد؟
الف) دولت فقر خدایا به من ارزانی دار/ کاین کرامت سبب حشمت و تمکین من است
ب) سعدی ا زسرزنش غیر نترسد هیهات/ غرقه درنیل چه اندیشه کند باران را .
ج) نه خدا توانمش خواند ، نه بشر توانمش گفت/ متحّیرم چه نامم شه ملک لافتی را.
د) خودآزمایی (4نمره)
1- «توقلب سپه را به آیین بدار» یعنی چه ؟
2- درجمله ی «تپانچه را درکروج لای دسته های برنج پیدا کرد» مقصود از «کروج» چیست؟
3- درعبارت « برکشته های ما جز باران رحمت خود مبار» مقصوداز « کشته ها » چیست؟
4- « با چشمانی یتیم ندیدنت » یعنی چه ؟
5- درجمله « مردم این جزیره از اشراف فارس هستند» واژه « فارس» به چه معناست؟
6- چرا نویسنده نقش کاشی ها را بهار منجمد نامیده است؟
7- مقصود از « باب دندان » و « کمیتش لنگ بود» چیست؟
8- درعبارت « مبحث حروف اضافه» چه ایهامی وجود دارد؟
9- « درانتظار غبار بی سوار نشستن » کنایه از چیست؟
10- منظور شاعر از « درسینه ام هزار خراسان نهفته است» چیست؟
11- مقصود از « کیمیای هستی » در مصراع « کاین کیمیای هستی قارون کند گدارا» چیست؟
ﻫ ) درک مطلب( 4نمره)
با توجه به ابیات وعبارات داده شده به سؤالات زیر پاسخ دهید.
شخص به هزار غم گرفتارم / درهر نفسی به جان رسد کارم
خورده قسم اختران به پاداشم / بسته کمر آسمان به پیکارم
امروز به غم فزون ترم ازدی / وامسال به نقد کمتر از پارم
بندی است گران به دست و پایم در / شاید که بس ابله وسبک بارم
ترسیدم وپشت بر وطن کردم / گفتم من و طالع نگو نسارم
1- « کاربه جان رسیدن » درمصراع دوم بیت اول کنایه از چیست؟
2- درمصراع « گفتم من وطالع نگو نسارم » نوع « واو» را مشخص کنید؟
3- مقصود از بیت « خورده قسم اختران به پاداشم » چیست؟
4- مصراع « امسال به نقد کمتر از پارم » به چه معناست؟
5- شاعر علت گرفتاری خود را چه می داند؟
6- لغت « سبکبار» به چه معناست؟ دربیت چهارم چه معنایی دارد؟
« از سایه های آبی ، خارهای سرخ براجساد به جا مانده و طعمه ی عقاب و زاغ شده فرو ریخت
آیا از سرزمین تو بود که فرشتگان سرودهای صلح وشادی انسان را برای چوپانان خواندند؟ »
7- منظور از « سایه های آبی» و « خارهای سرخ» چیست؟
8- منظور از « سرودهای صلح وشادی » « چوپانان » چیست؟
« به کجا چنین شتابان / گون از نسیم پرسید؟ »
9- « گون » و « نسیم » نماد چه کسانی هستند.
و) شعر حفظی (1نمره)
جاهای خالی را پرکنید.
1- از خمستان جرعه ای برخاک ریخت ................................................
2- خا ک موسیقی ......................می شنود / و صدای ...............................می آید در باد
موفّق باشید.