جایزه نوبل چیست ؟

آلفرد در ۲۱ اکتبر سال ۱۸۳۳ در کشور سوئد به دنیا آمد. او توانست در سن پطرزبورگ تحصیل کند. وی بسیار با استعداد بود.پدرش امانوئل نوبل از جمله مخترعانی بود که توانست یک مین زیردریایی بسازد.

جایزه نوبل چیست ؟

آلفرد در ۲۱ اکتبر سال ۱۸۳۳ در کشور سوئد به دنیا آمد. او توانست در سن پطرزبورگ تحصیل کند. وی بسیار با استعداد بود.پدرش امانوئل نوبل از جمله مخترعانی بود که توانست یک مین زیردریایی بسازد.
به همین دلیل به درخواست دولت روسیه که مین ها را خریداری کرده بود، به سن پطرزبورگ نقل مکان کرد. آلفرد نوبل در سال ۱۸۵۰ به آمریکا رفت و در آنجا نزد اریکسن مشغول به تحصیل شد. وی در مدت اقامتش در آمریکا دائم به این مسئله فکر می کرد که آیا می شود با اختراع یک ماده منفجر کننده  از زحمت و رنج هزاران کارگر کاست یا نه.
این موضوع همیشه فکر او را به خود مشغول می کرد. این شیمیدان بزرگ و ارزشمند سوئدی که در نهایت در سال ۱۸۶۶ توانست دینامیت را کشف کند، نتواست به مردم بگوید که نباید از این ماده برای کشتن و مقاصد جنگی استفاده کرد. با این اختراع آقای نوبل در زمان بسیار کمی و اندکی، میله های دینامیت جای ترکیبات بسیار خطرناک نیتروگلسیرین را گرفت. او اختراع خود را به ثبت رسانید و البته با فروش آنها نوانست ثروت بزرگ و هنگفتی بدست بیاورد.
دینامیت سیما و چهره غرب را دگرگون کرد. از این ماده منفجره هم در موارد صلح جویانه و هم در ضمینه ویران و تخریب تمدن بشری می شد استفاده نمود. به خاطر کاربرد ناصحیح و غلط این ماده توسط بعضی کشورها او در بین مردم به عنوان یک مخترع بدشگون و بدخیم شناخته می شد. آنها می گفتند که او معلومات و دانش خود را درجهت کشف وسایل ویرانگر و نابودکننده مورد استفاده قرار داده است.
شناخته شدن این وسیله (دینامیت) و کاربرد نادرست آن در جنگ ها و ویرانگریها و کشتن انسانها توسط بعضی کشورها نوبل بشیمان شد و برای آنکه بتواند آن را جبران کند، به هنگام مرگ وصیت نمود که تمامی ثروت و دارایی خود را که شامل ۳۱ میلیون کرون سوئدی می شد، به عنوان جایزه سالیانه به بهترین و برگزیده ترین شاعر ، نویسنده و به تمامی کسانی که در یکی از رشته های شیمی، فیزیک، زیست شناسی، پزشکی و یا در ضمینه صلح جهانی خدمتی کرده باشند و یا کشفی ارائه داده باشند، به ط.ور مساوی تقسیم گردد.
این جایزه شامل دیپلم اقتخار و مدال طلا و چکی است که مبلغ آن ،بستگی به سود بنیاد نوبل در آن سال دارد. در سال ۱۹۶۸ بانک دولتی سوئد جایزه نوبل در رشته اقتصاد را نیز به آن اضافه نمود. از آن سال به بعد همه ساله این کار انجام می شود و در سال های اخیر اعتبار بیشتری پیدا کرده است و برگزیدگان بیشتر به جنبه علمی و تخصصی آن افتخار می کنند. آلفرد نوبل در سال ۱۸۹۶ در سان یو ایتالیا چشم از جهان فروبست.
آخرین خواسته بنیانگذار جوایز نوبل چه بود؟
آلفرد نوبل مخترع سوئدی که بنابر خواست وی جوایز نوبل ایجاد شد بیش از یک قرن پیش در سال ۱۸۹۵ وصیت کرد از محل ثروت وی صندوقی ایجاد شود تا به کسانی که طی یک سال قبل بیشترین خیر را به بشریت رسانده اند اعطاء گردد.
وی درخواست کرد بخش اعظم دارایی او که عمدتا از محل اختراع دینامیت در سال ۱۸۶۶ بدست آمده بود در “اوراق بهادار مطمئن “سرمایه گذاری شود.
هنگامی که نوبل در سال ۱۸۹۶ در سان رمو ایتالیا از دنیا رفت حدود ۵/۳۱ میلیون کرون سوئد معادل ۲۱۴ میلیون دلار براساس ارزش کنونی پول برای تشکیل بنیاد نوبل اختصاص یافت.
براساس وصیت نوبل این جوایز به پنج قسمت مساوی بین جوایز فیزیک، شیمی، پزشکی، ادبیات و صلح تقسیم می شود.
یک قسمت از این جوایز به فردی تعلق می گیرد که مهمترین کشف یا اختراع را در حوزه فیزیک انجام داده باشد، بخشی دیگر به فردی تعلق می گیرد که مهمترین کشف یا اصلاح شیمی را انجام داده است. یک قسمت به فردی اهدا می شود که مهمترین کشف را در حوزه فیزیولوژی یا پزشکی انجام داده باشد و بالاخره قسمت پنجم به فردی تعلق می گیرد که چشمگیرترین اثر را در حوزه ادبیات در جهت مطلوب ارایه کرده باشد.
یک قسمت هم به فردی تعلق می گیرد که بیشترین یا بهترین کار را برادری بین ملتها، برای برچیدن یا کاهش ارتش های دایمی یا برگزاری و ترویج کنگره های صلح انجام داده باشد.
اما هنگامی که نوبل بدون داشتن هیچ فرزندی از دنیا رفت و وصیت وی قرائت شد، محتوای وصیت بسیاری را از جمله خانواده خود او را شگفت زده کرد. دو تن از خواهرزاده ها و برادرزاده های نوبل این سند را به چالش کشیدند و کوشیدند آن را باطل اعلام کنند، حتی اسکار دوم پادشاه سوئد هم با خواسته های نوبل مخالفت کرد و گفت این خواسته ها “میهن پرستانه ” نیست.
انچه بر این سردرگمی می افزود این بود که نوبل کسی را به عنوان وصی انتخاب نکرده بود و با موسسه های مختلفی که برای اهدای جوایز مشخص کرده بود نیز مشورت نکرده بود تا از تمایل آنها به انجام وظیفه ای که به انها محول شده، مطمئن شود.
به دنبال بیش از سه سال جروبحث، سرانجام بنیاد نوبل بوجود آمد تا دارایی نوبل را مدیریت کند و پنج موسسه مذکور نیز برای اعطای جوایز مورد درخواست نوبل موافقت خود را اعلام کردند.
از سال ۱۹۰۱ که اولین جوایز نوبل اعطا شد، این بنیاد بودجه جوایز معتبر هم نام نوبل را تامین کرده است.
جایزه نوبل اقتصاد تنها جایزه ای است که مورد درخواست نوبل نبوده است. بانک مرکزی سوئد در سال ۱۹۶۸ اقدام به ایجاد این جایزه کرد و اولین بار در سال ۱۹۶۹ اعطا شد.
کمیته های نوبل تا قبل از اعلام رسمی هیچ گاه نام برندگان این جوایز معتبر را فاش نمی کنند و ناظران را به حدس و گمان وامی دارند.
هر یک از جوایز نوبل شامل ۱۰ میلیون کرون سوئد است که بین حداکثر سه نفر قابل تقسیم است.