نمونه زبان و ادبیات سال چهارم

آزمون درس: زبان و ادبیات فا رسی سال چهارم ،  دبیرستان  دکتر حسابی پایانی اول دی ماه 90

الف) بیت ها  و عبارت های زیر را به فارسی روان بنویسید.

به نام خدا                   آزمون درس: زبان و ادبیات فا رسی سال چهارم ،  دبیرستان  دکتر حسابی                تاریخ:   نام ونام خانوادگی:                                     کلاس:                                        وقت: 70دقیقه     دیماه  1390

الف) بیت ها  و عبارت های زیر را به فارسی روان بنویسید.6

1- به یزدان هرآن کس که شد ناسپاس  /  به دلش اند رآید زهر سو هراس

2- روا مدار که به خاطر هوس خویش پای بطلان بر عنوان حق گذارم و باطل را بر حق برگزینم.

3-خروشیدو برجست لرزان ز جای /   بدرید و بسپرد محضر به پای

4- یکی مخاطبه ی شیخ زکیّ کرده و یکی شیخ الحَرَمین و این همه القاب است نه اسم و من این همه نیستم .

5- شماریت با من بباید گرفت  /  بدان تا جهان ماند اندر شگفت

6- چون شبنم اوفتاده  بدم پیش آفتاب/ مهرم به جان رسیدو به عیّوق بر شدم

7- نگارش دهد گلبن جویبار / در آینه ی آب، رخسارها

8- این جاهلان که دعوی ارشاد می کنند / در خرقه شان به غیر ((منم ))تحفه ای میاب

9- تو کی دانی که لیلی چون نکوی است / کزو چشمت همی بر زلف رویی است

10- او را خود التفاتی نبودی به صید من / من خویشتن اسیر کمند نظر شدم

ب) درک مطلب وخود آزمایی

1- با توجّه به متن زیر به سـؤالات آن پاسخ دهید .                                                  چو خواهی که پیدا کنی گفت و گوی               بــباید زدن سنــگ را بر ســبوی                                                 مگــر کاتــش تـــیز پیـــدا کــند         گنه کـــرده را زود رســـوا کــند                                                چو پیـش پدر شــد سیاووش پــاک             نه دود و نه آتش نه گرد و نه خاک      الف ـ مقصود از مصراع دوم چیست ؟       ب ـ « مگر » در بیت دوم یعنی چه ؟         ج ـ در بیت سوم کدام کلمه ایهام دارد ؟ معانی آن را بنویسید 2- مصراع دوم بیت «ببارید چون ژاله زابر سیاه    کسی را نبود بر زمین جایگاه» چه ضرب المثل را بیاد می آورد؟

3- به گفتن نشاندن» در مصراع «همی با سیاوش به گفتن نشاند» یعنی چه؟

4- در بیت زیر شاعر شعله را با چه چیزی مقایسه کرده است؟          «برق با شوقم شراری بیش نیست          شعله طفل نی سواری بیش نیست»

5- معنی لغت معیّن شده را در عبارت مقابل بنویسید؟ «میان خیمه ها در تهجّد و نیایش فرو رفتند.»

6- در مصراع مقابل «آرنگ» چه معنایی دارد؟ «واندکی رنجه شد او را آرنگ»

7- در مصراع مقابل منظور شاعر از « شاباش بهاری »چیست ؟ « بهاران که شاباش ریزد سپهر»

8- در مصراع مقابل منظور حافظ از «یار» کیست؟ «روز هجران و شب فرقت یار آخر شد»

9- مقصود از «شاباش»در مصراع  «بهاران که شاباش ریزد سپهر»چیست؟

10- گوشم به راه تا که خبر می دهد ز دوست /   صاحب خبر بیامد و من بی خبر شدم »  منظور از کلمه ی مشخّص شده کیست ؟

11- منظور از « خمیازه ی گل » در « لاله و گل زخمی خمیازه اند     عیش این گلشن خماری بیش نیست » چیست ؟

12- در مصراع "ساقیا لطف نمودی قدحت پر می باد"ساقی در اصظلاح عرفانی به چه معناست؟

13- در مصراع "پیاپی بکش جام وسرگرم باش" یک ایهام مشخص کنید و بگویید در چه معنا هایی به کار رفته است ؟

ج )تاریخ ادبیّات و سبک شناسی 1- نام نویسندگان آثار زیر را بنویسید :      چشمه ی روشن (                  )  کشف المحجوب (                     )                                                                                                                                                                   2-  دو ویژگی از ویژگی های سبک هندی را بنویسید.

3- مبتکر « مناظره » در شعر فارسی کیست ؟ استادانه ترین نمونه های معاصر آن در اشعار چه کسی است ؟

د) شعر حفظی  1- گویند روی سرخ تو سعدی که زرد کرد             ........................................................                                                                          2- ).......................................................             تو نماینده فضلی تو سزاوار ثنایی