معنی شعر درس 17

"

گویی بط سفید، جامه به صابون زده است

معنی درس "گویی بط سفید جامه به صابون زده است" و "دماوندیه"

گویی بط سفید، جامه به صابون زده است

کرده گلو پر زباد قمری سنجاب پوش                کبک فرو ریخته، مشک به سوراخ گوش

* قمری ، با پرهای لطیف خاکستری رنگ خود، آماده ی آواز خوانی شده است و کبک ، گویی مشک سیاه رنگ به دور گوش پاشیده است

بلبلکان با نشاط، قمریکان با خروش                  در دهن لاله مشک، در دهن نحل نوش

*بلبل های کوچک و زیبا شاد و با نشاط هستند و قمری های زیبا و دوست داشتنی در حال آواز خوانی و خروش هستند. در میان گلبرگهای لاله، مشک ریخته‌اند(‌سیاهی وسط گل لاله) و در دهان زنبور عسل، شهد دیده میشود.

سوسن؛ کافور بوی، گلبن، گوهر فروش              زمی ز اردیبهشت ، گشته بهشت برین

* گل سوسن، سفید و خوشبو شده است و بوته گل سرخ، گل های زیبا و سرخ رنگ خود را همچون گوهرهای گرانبها می فروشد( به معرض نمایش گذاشته‌است) و زمین با فرا رسیدن ماه اردیبهشت( بهار) مانند بهشت آسمانی شده است.

دانش های ادبی و زبانی: گوهر فروش گلبن: استعاره ی مکنیه و تشخیص

بیت : سه جمله دارد

چوک ز شاخ درخت، خویشتن آویخته              زاغ سیه بر دو بال، غالیه آمیخته

* شباویز خود را از شاخه ی درخت آویزان کرده است و بال های زاغ آن قدر سیاه شده‌است که گویی بر دو بال خود ماده ی سیاه رنگ غالیه مالیده  است

ابر بهاری ز دور، اسب برانگیخته            و ز سم اسب سیاه، لؤلؤ تر ریخته

* ابر بهاری همچون سوارکاری است که اسب خود را به حرکت در آورده‌ و از زیر سم های اسب – که همچون ابر در حال حرکت است- قطره های مروارید مانند و با طراوت باران بر زمین فرو می ریزد

در دهن لاله باد، ریخته و بیخته            بیخته مشک سیاه ، ریخته در ثمن

* باد، قطره های باران را در وسط گلبرگ های لاله ریخته و ماده ی معطر مشک سیاه را در آن غربال کرده است.(‌سیاهی درون گل لاله)

گویی بط سفید، جامه به صابون زده است

                                                کبک دری ساق پای در قدح خون زده است

*پرهای مرغابی  چنان سفید است که گویی پرهایش را صابون زده و شسته است و  گویی کبک زیبای دری ساق پایش را در جام خونین فرو برده که این چنین  سرخ و زیبا شده است.

برگل تر عندلیب گنج فریدون زده است

                                      لشکر چین در بهار خیمه به هامون زده است

* بلبل برشاخه ی پر طراوا ت گل سرخ، به نغمه خوانی مشغول است و با آمدن بهار ،دشت و صحرا پر از سبزه و گیاهان شده است.

دانش های ادبی و زبانی: گل : در ادب فارسی منظور از گل ، گل سرخ است

- لاله سوی جویبار خرگه بیرون زده است

                                                خیمه ی آن سبز گون، خرگه این آتشین

* گل های لاله در کنار جویبار سراپرده های زده‌اند(‌در کنار جویبار لاله روییده‌است.). خیمه و چادر سبزه ها و گیاهان سبز رنگ است و سراپرده ی لاله ها سرخ رنگ  است